भारतातील प्रसिद्ध नाशिक जिल्ह्यात असणारे म्यानमार गेट , ज्या ठिकाणी विपश्यना ह महत्वपूर्ण केद्र उभारण्यात आलेले आहे.
विपश्यना म्हणजे नेमकं काय ?
विपश्यना ध्यान हे बुद्धाच्या मूळ शिकवणीतून आलेले एक सजगतेचे ध्यान आहे. निर्णय न घेता स्वतःचे निरीक्षण करण्याचा हा एक मार्ग आहे आणि तो आत्मज्ञान प्राप्त करण्यासाठी उपयुक्त असल्याचे म्हटले जाते. सहसा, हे 10 दिवसांच्या कालावधीत केले जाते. तुम्हाला काय माहित असणे आवश्यक आहे ते येथे आहे.
विपश्यना ध्यान म्हणजे काय?
विपश्यना, म्हणजे "गोष्टी जशा आहेत तशा पाहणे" हे भारतातील ध्यानाच्या सर्वात प्राचीन तंत्रांपैकी एक आहे . हे तंत्र बर्याचदा दहा दिवसांच्या अभ्यासक्रमांमध्ये शिकवले जाते, ज्या दरम्यान सहभागी या पद्धतीची मूलभूत माहिती शिकतात आणि अनुभवी शिक्षकांच्या मार्गदर्शनाखाली त्याचा सराव करतात.
हे अभ्यासक्रम, सर्व ध्यान तंत्रांप्रमाणे, सर्व धर्माच्या आणि राष्ट्रीयतेच्या लोकांसाठी खुले आहेत. विपश्यनेला कोणत्याही विश्वास प्रणालीची आवश्यकता नाही, कारण ती एक गैर-सांप्रदायिक प्रथा आहे - याचा अर्थ असा की त्याचा अलौकिक किंवा गूढ विश्वासांशी काहीही संबंध नाही. त्याचप्रमाणे, ते कोणत्याही धर्म किंवा तात्विक दृष्टिकोनाशी सुसंगत आहे.
विपश्यनेचा सराव हा आत्म-शोधाचा प्रवास आहे आणि प्राचीन शिकवणींच्या सत्यांचा अनुभव घेण्याची संधी देते. मनाचे संपूर्ण शुद्धीकरण, करुणा आणि समता यासारख्या मूल्यांचा विकास आणि सहानुभूती वाढवणे हे सरावाचे ध्येय आहे.
विपश्यनेचे मूळ तत्व असे आहे की सर्व मानसिक अशुद्धी वास्तविकतेच्या वास्तविक स्वरूपाच्या मूलभूत अज्ञानातून उद्भवतात. हे मूळ अज्ञान हेच सर्व दुःखाचे मूळ कारण आहे — विपश्यना हा वास्तविकतेच्या वास्तविक स्वरूपाची अंतर्दृष्टी विकसित करून हे अज्ञान दूर करण्याचा एक मार्ग आहे.
🔴 विपश्यना ध्यानाचा इतिहास
विपश्यना हे भारतातील सर्वात जुन्या ध्यान तंत्रांपैकी एक आहे. याचा उगम बुद्धापासून झाला असे म्हटले जाते, ज्याने त्याचा उपयोग ज्ञानप्राप्तीसाठी केला असे म्हटले जाते. त्यानंतर, त्यांनी 60 शिष्यांना विपसन्ना तंत्र शिकवले आणि त्यांना वेगवेगळ्या दिशेने पाठवले. विपश्यना नंतर संपूर्ण उत्तर भारतात पसरली, अगदी राजे आणि सम्राटांनीही त्याचा अभ्यास केला.
कथितरित्या, बुद्धाच्या मृत्यूनंतर 200 वर्षांनी, विपश्यना सम्राट अशोकापर्यंत पोहोचली, ज्याने आताच्या भारतावर राज्य केले. नुकत्याच झालेल्या युद्धामुळे, अशोक रक्तपातामुळे भयभीत झाला आणि त्याने बुद्धाच्या शिष्यांनी शिकवलेल्या मार्गावर जाण्याचा निर्णय घेतला. यामुळे आणखी शिक्षकांनी विपश्यना तंत्राचा प्रसार केला, संपूर्ण भारत आणि अगदी इजिप्त आणि सीरियामध्ये प्रवास केला.
1900 च्या दशकात, म्यानमारमधील नागरी सेवक, सयागी यू बा खिन यांनी विस्पन्ना शिकली आणि अनेक विद्यार्थ्यांना ती शिकवली. त्यांनी शिकवले की मूळ, मूळ तंत्राचा प्रसार झाला पाहिजे.
विपश्यना रिट्रीटमध्ये जाण्यापूर्वी, त्या 10 दिवसांमध्ये काय घडेल याची सामान्य संकल्पना मिळवणे नेहमीच चांगली कल्पना असते. जरी अचूक तपशील एका शिक्षकापासून दुसर्या शिक्षकामध्ये बदलू शकतात, परंतु बहुतेक अभ्यासक्रम समान मार्गदर्शक तत्त्वांचे पालन करतील. विपश्यना रिट्रीट दरम्यान तुम्ही काय करणार आहात ते येथे आहे:
Comments
Social Counter